Công tác dược lâm sàng đang triển khai thực hiện cả về chiều sâu và chiều rộng
Hiện nay vai trò người Dược sĩ khoa dược tại các đơn vị ngành y tế ngoài những nhiệm vụ cơ bản cung ứng bảo quản phục vụ cho công tác điều trị, dược sỹ khoa dược còn phải thực hiện vai trò tư vấn, hướng dẫn, cho các thầy thuốc về việc sử dụng thuốc trong công tác điều trị, tham gia hội chẩn, theo dõi các biến cố trong quá trình sử dụng thuốc.
Như vậy, khoa dược hiện nay không chỉ là đơn vị phục vụ hậu cần mà còn là một nhân tố hết sức quan trọng góp phần trong công tác điều trị chăm sóc sức khỏe toàn diện cho người bệnh tại bệnh viện ở các cơ sở điều trị
Có thể dễ dàng nhận thấy ở hầu hết các bệnh viện cả ở tuyến trung ương và địa phương đó chính là số lượng dược sĩ lâm sàng , đặc biệt là dược sĩ chuyên khoa lâm sàng còn rất ít ỏi, không đáp ứng được nhu cầu ngày càng tăng của người bệnh. Việc giám sát đơn thuốc của bác sĩ tới người bệnh chưa thường xuyên, khiến nguy cơ kháng thuốc là rất cao , nhất là hiện nay vấn đề kháng kháng sinh còn đang là vấn đề lan giải cần giải quyết . Nhiều bệnh viện còn dùng thuốc theo thị hiếu, phối hợp thuốc tràn lan, lạm dụng các thuốc đắt tiền làm cho gánh nặng tiền thuốc đè lên vai người bệnh ngày càng cao . Bên cạnh đó là tình trạng thiếu cán bộ chuyên trách dược lâm sàng làm cho công tác dược lâm sàng càng gặp nhiều khó khăn hơn.
Vào đầu năm 2014 để khắc phục những vấn đề đã nêu trên , mặc dù là một bệnh viện tuyến huyệnvới lượng bệnh nhân không cao và nguồn nhân lực còn hạn chế ,nhưng để thúc đẩy việc dùng thuốc đúng vào hợp lý nhằm phát huy tối đa hiệu quả trong công tác khám , chữa bệnh , giảm tối thiểu các nguy cơ , tác dụng bất lợi của thuốc trong điều trị và giảm tối thiểu các chi phí thuốc sử dụng cho bệnh nhân mà vẫn mang lại hiệu quả cao . Ban lãnh đạo TTYT Tam Dương ( trước là bệnh viện Huyện Tam Dương )trên cơ sở tham khảo hoạt động dược lâm sàng tại các bệnh viện cũng như yêu cầu của thực tế và thông tư hướng dẫn của Bộ Y tế đã ban hành ( ( Thông tư số 31/2012/TT-BYT ngày 20/12/2012 ) hướng dẫn hoạt động dược lâm sàng trong bệnh viện, thêm vào đó là những cơ sở hành lang pháp lý của Bộ y tế : Qui định về sử dụng thuốc trong các cơ sở y tế có giường bệnh ( Thông tư số 23/2011/TT-BYT ) ; hướng dẫn hoạt động Dược lâm sàng trong bệnh viện ( Thông tư số 31/2012/TT-BYT ) cộng với nguồn nhân lực Khoa dược gồm có : 11 dược sĩ . Trong đó có 6 dược sĩ đại học ( 1 đang được cử đi đào tạo chuyên khoa I dược lâm sàng ) và 6 dược sĩ cao đẳng , đã quyết định thành lập Tổ dược lâm sàng Trung tâm gồm : 2 dược sĩ đại học và 6 bác sĩ .
Thời gian mới bắt đầu triển khai hoạt động theo thông tư 31/2012/TT-BYT và các văn bản liên quan đã ban hành . Việc tổ chức hoạt động dược lâm sàng chỉ mới bắt đầu từ những nhiệm vụ như giám sát kê đên thuốc ngoại trú ; giám sát những phản ứng có hại của thuốc ( ADR ) , công tác cảnh giác dược và an toàn sử dụng thuốc .Trải qua thời gian áp dụng và rút ra những bài học kinh nghiệm thực tiễn cộng với sự quan tâm và chỉ đạo của ban lãnh đạo , sự hợp tác của các bác sĩ điều trị , các khoa lâm sàng . hoạt động thông tin thuốc – Dược lâm sàng tại Trung Tâm hiện nay đã từng bước hoàn thiện và có những thành quả cao hơn trong công tác khám chữa bênh như :
Công tác cấp phát thuốc ngoại trú và thông tin thuốc mới :Tổ dược lâm sàng đã thực hiện giám sát thuốc kê đơn , kiểm tra trên 90% toa thuốc kê đơn đảm bảo đúng tên thuốc , đúng chỉ định , đúng liều dùng , đúng thời gian gian dùng trước khi cấp phát ; phát hiện và điều chỉnh kịp thời gần 95% các sai sót và đồng thời thông tin đầy đủ những thuốc mới, thuốc thay thế , thuốc được khuyến cáo sử dụng đến các bác sĩ , điều dưỡng trưởng khoa ; giảm số lượng chi phí và những tác dụng không mong muốn mà vẫn mang lại hiệu quả chữa bệnh cao khi sử dụng thuốc kê đơn cho người bệnh .
Tại các khoa lâm sàng :Thực hiện việc kiểm tra giám sát trực tiếp hồ sơ bệnh án và tư vấn thuốc cho người bệnh , người nhà người bệnhđang điều trị tại khoa ; Hướng dẫn sử dụng thuốc cho điều dưỡng viên ; Kiểm tra về sự tuân thủ quy định của Bộ Y tế như khi khám bệnh bác sỹ điều trị phải khai thác tiền sử dùng thuốc, tiền sử dị ứng, liệt kê các thuốc người bệnh đã dùng trong vòng 24 giờ trước khi nhập viện. Nội dung chỉ định đơn thuốc có ghi rõ ràng tên thuốc, nồng độ, hàm lượng, liều dùng một lần, số lần dùng thuốc trong 24 giờ, khoảng cách giữa các lần dùng thuốc, thời điểm dùng thuốc và những chú ý đặc biệt sau khi dùng thuốc. Về cách thức ghi đơn phải ghi theo trình tự đường tiêm, uống, đặt, dùng ngoài và các đường dùng khác. Riêng đối với các thuốc như thuốc phóng xạ, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, thuốc kháng sinh, thuốc điều trị lao, thuốc corticoid phải đánh số thứ tự. Tổ dược lâm sàng sẽ đánh giá về mặt dược động học việc dùng thuốc đảm bảo đúng thuốc, đúng liều, đúng thời gian, mọi thời điểm thuốc điều đạt nồng độ theo yêu cầu điều trị. Đồng thời ghi nhận, phân tích các tương tác bất lợi, biến cố trong quá trình dùng thuốc... Nhưng do số lượng bệnh nhân đông nên Tổ Dược lâm sàng chỉ theo dõi được khoảng 80% số toa mỗi ngày với điều kiện lọc các Bệnh Án cần theo dõi như sau:
1.Bệnh cấp cứu
2.Bệnh nặng
3.Bệnh nằm dài ngày
4.Bệnh có sử dụng kháng sinh .
Vào buổi chiều, hoặc buổi sáng nếu còn thời gian tổ dược lâm sàng sẽ hỗ trợ Bác sĩ xem các toa thuốc và hỗ trợ Bác sĩ xem xét các Bệnh án vào và ra viện trong ngày , bao gồm cả việc xem xét lại từ đầu đến cuối toàn bộ các thông tin Chẩn đoán - y lệnh - chỉ định cận lâm sàng để đảm bảo đúng các yêu cầu của bệnh cũng như BHYT. Khi có điểm nào cần điều chỉnh thì sẽ liên hệ trực tiếp với bác sĩ để thảo luận.
Một buổi kiểm tra rà soát bệnh án và hướng dẫn sử dụng thuốc trực tiếp cho cán bộ y tế và bệnh nhân tại khoa Tai mũi họng – răng hàm mặt Trung tâm y tế Tam Dương
Trong quá trình thực hiện mặc dù vẫn còn vấp phải nhiều khó khăn , vướng mắcchưa hoàn thiện .Nhưng được sự quan tâm của Sở y tế tỉnh Vĩnh Phúc trong việc chỉ đạo triển khai thực hiện các văn bản của Bộ y tế liên quan đến hoạt động Dược lâm sàng – thông tin thuốc, sự quan tâm chỉ đạo của Ban lãnh đạo TTYT Tam Dương , sự quản lý sát sao của trưởng khoa dược cộng với sự phối hợp của các y bác sĩ , cán bộ y tế và nguồn nhân lực vốn có mà việc hoạt động dược lâm sàng ở Trung tâm ngày càng được đánh giá cao và mang lại nhiều lợi ích trong công tác chăm sóc , bảo vệ sức khỏe nhân dân